- De Russische economie verkeert in zwaar weer: de energiebaten zijn sterk gedaald en de private sector staat onder druk.
- Rusland heeft de banden met China aangehaald, maar krijgt mogelijk te maken met nieuwe Europese sancties.
- Bekijk het overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen rond de Russische economie
- Lees ook: Rusland boekt een begrotingstekort van €27 miljard door flinke daling van energiebaten – uitgaven defensie schieten omhoog
De Russische economie staat onder zware druk van westerse sancties, die zijn ingesteld nadat president Vladimir Poetin de oorlog tegen Oekraïne begon.
Rusland exporteert nog steeds veel olie, maar de inkomsten uit energie zijn flink teruggelopen vanwege het prijsplafond dat westerse landen eind vorig jaar hebben ingesteld.
De steeds sterkere economische banden van Rusland met China, de verzwakking van de Russische roebel en het perspectief van nieuwe Europese sancties, behoren tot de belangrijkste recente ontwikkelingen.
Dit zijn 6 dingen die je moet weten over wat er gebeurt met de Russische economie.
1. Het is niet duidelijk hoe de Russische economie er daadwerkelijk voor staat
Economen zijn het er niet over eens of de Russische economie groeit of krimpt. Dat komt deels door de scepsis over de economische statistieken van Rusland, sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne.
Prognoses van zakenbanken en instituten, waaronder JPMorgan, Morgan Stanley, Goldman Sachs, het IMF en de Centrale Bank van Rusland, geven uiteenlopende en elkaar tegensprekende schattingen over de de economische ontwikkeling van Rusland.
2. Selectief winkelen in data
Westerse economen hebben gewaarschuwd om niet te veel te vertrouwen op prognoses die zwaar leunen op officiële data uit Moskou. De officiële statistieken zouden het beeld schetsen van een weerbare economie die de gevolgen van de westerse sancties goed weet te weerstaan, terwijl de economie in werkelijkheid in puin ligt.
"Sinds het begin van de invasie van Oekraïne laten onze data zien dat het Kremlin selectief omgaat met feiten, ongunstige statistieken wegmoffelt en alleen de gunstige data vrijgeeft", zeggen twee economen van de Amerikaanse Yale University.
Econoom Alexei Bayer is het daarmee eens en zegt dat de situatie veel slechter is dan op het eerste gezicht lijkt. "De economische statistieken van Rusland zijn een verzameling leugens en verdraaiingen", aldus Bayer. "Ze zijn bedoeld om de mensen in eigen land ervan te overtuigen dat hun economie goed blijft presteren tijdens de oorlog, en mensen daarbuiten dat de westerse sancties niet werken en daarom ingetrokken moeten worden."
3. Er zit een enorm gat in de begroting van het Kremlin
Rusland – de op een na grootste olie- en gasproducent ter wereld — heeft de inkomsten uit olie en gas in het eerste kwartaal van 2023 met bijna 14 miljard euro zien dalen, vanwege het Europese prijsplafond dat is bedoeld de export van energie te beperken.
De Russische president Vladimir Poetin zegt optimistisch te zijn dat de situatie in de komende maanden zal verbeteren vanwege de stijgende olieprijzen. Maar experts wijzen erop dat het land zijn grootste exportmarkten is kwijtgeraakt en dat het Kremlin daardoor uiteindelijk zal moeten snijden in het budget voor infrastructuur en sociale programma's.
4. De gedaalde energiebaten raken de roebel
De Russische roebel heeft een slechte week achter de rug en verloor sinds begin dit jaar meer dan 10 procent tegenover de dollar. De daling van de Russische munt komt mede door door de afname van inkomsten uit de export van olie en gas.
5. Rusland krijgt steeds sterkere economische banden met China
Rusland heeft in maart voor bijna 42 miljard roebel aan Chinese yuan gekocht (470 miljoen euro), meer dan het driedubbele vergeleken met een maand eerder, zo blijkt uit gegevens van de Centrale Bank van Rusland.
Poetin ontkent dat zijn land economisch steeds afhankelijker wordt van China en zegt dat die gedachte van "jaloerse mensen" komt. De Chinese president Xi Jinping kon onlangs wel omvangrijke handelsovereenkomsten sluiten tussen beide landen, zonder concrete hulp te bieden bij de strijd in Oekraïne.
"Het belangrijkste teken van de diepere integratie van China in Rusland is de Chinese yuan, die nu door de Russen wordt gezien als een veel veiligere reservevaluta", zegt analist Viktor Katona van Kpler tegen Insider.
6. Nieuwe EU-sancties op komst
De toch al in zwaar weer verkerende Russische economie staat een nieuwe reeks sancties te wachten.
Eurocommissaris Mairead McGuinness bevestigde afgelopen week dat de EU plannen heeft voor het uitrollen van een elfde sanctiepakket tegen Rusland.
Ze zei niet waar de nieuwe sancties op gericht zullen zijn, maar eerdere rondes hadden tot doel de Russische olie- en gasexport te raken, alsook belangrijke technologieën en de toegang tot financiële tegoeden.
